راهنمای سفر به مراغه - قسمت سوم

راهنمای سفر به مراغه - قسمت دوم

با عرض سلام خدمت همراهان عزیزی که در ایرانگردی همراه ما هستین، اینجا شهرستان مراغه هستش در استان آذربایجان شرقی و ما در طبیعت بکرش داریم سفر می‌کنیم. اینجا ارتفاعات سهند هستش، در گزارشی از طبیعت بکر و سبزه و زیباییش گفتیم. الان قراره از یک رودخونه‌ای عبور کنیم که برسیم به ارتفاعات. آدم وقتی با یک گروه حرفه‌ای میاد اینجا، قاعدتا صحنه‌های اینجوری هم میبیند. از طبیعت هم مراقبت می‌کنن و کمک کردن تا طبیعت تمیز بمونه و هیچ زباله‌ای در طبیعت نمونه. آقای امینی، یک شلاق تهیه کرده.

حرفه شما چیه؟

شغل ما دامداری است و جزو عشایر هستیم و در چادر زندگی می‌کنیم. حدود 350 تا راس گوسفند داریم. سالی یکبار زایمان میکنند. در این مراتع پروانه چر دارید؟ پروانه چرا را اداره منابع طبیعی میدن. به این شکل که ظرفیتی رو در نظر میگیرن که چند هکتاره و چه تعداد راس گوسفند میتونه اونجا چرا کنه. هر گوسفند یک هکتار در نظر میگیرن. یعنی 350 راس گوسفند 350 هکتار زمین میخان. الان فصل دوشیدنش هست؟ بله. شیر رو میفروشیم و باهاش پنیر درست میکنند.

شما اهل کجایید؟

کاشانی هستم. این هم یک گزینهای است برای گردش. وقتی میاید به سیر و سفر، میتونید از اطراف بهره ببرید. همراه ما باشید ببینیم چه اتفاقاتی میفته. با توجه به اینکه در برنامه همسفر کوهنوردی زیاد میریم، غار و دره نوردی رفتیم باز هم نفس کم میاریم. این راهی که بالا میریم، این راه جدیده؟ یک شرکت گردشگری این راه رو ساخته و در حال اتمامش هست و امکانات رفاهی هم در پایین ساختن. که برای راحتی مسافران و ایران گردها است. دهانه ورودی غار، خیلی دهانه بزرگ و خاصی نیست مثل ترک و دریچه نامنظم است. آدرس اینجا رو بگید. از شهر مراغه ضلع شرقی شهر اومدیم. از میدان مجلس تا اینجا اومدیم که حدود 5 کیلومتر راهه. از روستای تازه کند سفلی رد میشیم که حدود 3 کیلومتر جاده آسفالته است که میخوره به این کوه. کوه هامپویی.

این طرف رودخونه و کوه و آب و از اینجا از یک دهانه صخره وارد بشیم به سمتی که سمت راست ورودی غار هست. به غار رسیدیم. اینجا دهانه غار است که یک زمانی اینجا پر از آب بوده و این کوهها زیر آب بودن. آب از اینجا بیرون زده و این دهانه به وجود اومده. اینجا کبوتر زیاده و بهش غار کبوتر هم می‌گویند. الان داخل سالن ابتدایی غار هستیم. تمام غارهایی که تا حالا رفتیم چنین ورودی رو داشته است. اینجا یک سالن بزرگ و سقفش سیاه است. اینجا در قدیم که کوهنوردها می‌آمدند آتیش روشن میکردند که شب می‌موندند به همین دلیل سقفش سیاه شده.

بارها گفتیم که اگر جایی تاریخی میرید یا کی جای طبیعی تاریخی میرید، با دست خط خودتون روی دیوار تراش نکنید. اینجا دو راه دارد، یکی از سمت غرب هست، که چندین دالان داره. ورودی اصلی یا راه روی اصلی سمت شرقه. که به چهارتا دالان میخوره که منتهی میشه به چاههای عمیقی که کوهنوردها با تجهیزات به اونجا باید بروند. فضای غار خیلی زیبا است و باد میاد و شما بدون تجهیرات تا اینجا میتونید بیاید. ولی در ادامه راه، به چاههایی میرسیم که فقط با تجهیزات باید بروند.

آقای فرهنگ چندتا غار در مراغه هست؟

در مراغه بزرگترین غار هامپویی است. غارهای زیادی کشف شده ولی هنوز امن نیستند و نمیشه رفت. این غاری که بهتون معرفی شد جز آثار تاریخی طبیعی مراغه هست و ما از این آثار کم نداریم و مراغه شهر فسیلها است. در طبیعت همه چیزهاش رو میشه در شهر مراغه دید.
 

راهنمای سفر به مراغه - قسمت دوم

راهنمای سفر به مراغه - قسمت اول

عرض سلام و ادب و احترام خدمت شما بینندگان عزیز برنامه. همراهان عزیزی که ما رو در ایرانگردی همراهی میکنید و داریم جاذبههای میهن عزیزمون رو با همدیگه میبینیم و باهاش آشنا میشیم. اما ما در آذربایجان شرقی هستیم. در شهر زیبای مراغه. که یکی از شهرهای تاریخی استان آذربایجان شرقی هستش و سوژه گزارشی امروز ما به ابنیه تاریخی مهم این شهر برمیگرده. الان کنار یکی از برج مقبره‌هایی هستیم که قراره بهتون معرفی کنیم. گنبد سرخ نامیده میشه و تعداد 4 مقبره کلا در شهر مراغه هستش. که خودش جز معماری های منحصر به فرد این شهر محسوب میشه و ما در این بخش قراره این ابنیه رو بهتون معرفی کنیم به اتفاق کارشناس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهر مراغه.

گنبد سرخ

جناب مهندس همتی کارشناس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مراغه. سلام و عرض ادب دارم خدمت تمام بینندگان برنامه همسفر. در خدمتتون هستیم با معرفی گنبد سرخ یکی از بناهای شاخص دوره سلجوقی. بسیار خوب. جناب آقای همتی قبل از اینکه برنامه شروع بشه فرمودید که چهار برج مقبره هستش و این خودش جزو منحصربه‌فردترین آثار تاریخی میشه توی یک شهر. کلا ابتدا برامون تعریف کنید برج مقبره چی هست؟ به چی میگن برج مقبره؟ برای چی بوده؟ کاراییش به چه دوره ای برمیگرده؟

مقبره چه اشخاصی بوده؟

قبل از هر چیز یک شمنه کوتاهی از تاریخ معماری و هنر را در مراغه خدمتتون عرض کنم که مراغه یکی از شهرهای بسیار مهم در حوزه تاریخ، باستان شناسی و هنر معماری محسوب میشه. این رو ما براساس دادههای موجود و آثار معماری سطح شهر عرض میکنیم خدمتتون. آثار متنوعی که در شهر مراغه داریم از برج مقبرهها گرفته تا مساجد، حمامها، خانهها و بافت تاریخی کهن شهر مراغه همه این رو ثابت میکنه. یکی از آثار بسبار شاخصی که در مراغه هست یا مهمترین آثاری که در سطح مراغه هستند برج مقبرههای مراغه هستند که در حقیقت از دورههای سلجوقی و ایلخانی هستند.

در مراغه ما بیش از ده برج مقبره داشتیم که متاسفانه بنا بر دلایل مختلف از جمله عوامل طبیعی از بین رفتند در حال حاضر 4 تا برج مقبره تاریخی رو در مراغه شاهد هستیم که از دوره سلجوقی و ایلخانی برجای موندند. قدیمی ترین اونها گنبد سرخ هست در سال 542 هجری قمری ساخته شده و همونطور که عرض کردم این بنا رو میشه در قالب برج مقبرهها مطالعه کرد اگر چه کتیبهای دال بر برج مقبره بودن این بنا بدست نیومده و سر در این بنا نشون میده که این بنا بیشتر به عنون بنای یادمان و یادگاری توسط حاکم وقت آذربایجان ساخته شده و کتیبه کوفی ضلع شمالی این بنا این رو به اثبات میرسونه. البته بناهای دیگه مراغه به عنوان برج مراغه ساخته شدهاند.

این چهارگوشه، مدوره؟

من چیزی که الان از اینجا دارم میبینم وقتی برج میبینی دقیقا مدوره ولی اینجا چهارگوشه. یکی از ویژگیهایی برج مقبرههای مراغه همین تنوع پلانهایی هست که بکار برده شده. معمولا برج مقبرهها یا بناهای  آرامگاهی دارای پلانهای متنوعی هستند. از ده ضلعی، 8 ضلعی، مربع، مدور گرفته تا انواع پلانهای دیگه. در مراغه ما برج مقبرههایی به شکل دایره و پلانهای ده ضلعی و مدور رو داریم. که این بنا در حقیقت به صورت چهارگوش هستش و سبکی این بنا معرفی میکنه بیشتر شبیه سبک رازی هستش باتوجه به اینکه به استحکام این بنا توجه شده و محققین بیشتر روی این موضوع تاکید دارند بناهایی که بیشتر روی استحکام بنا و همچنین تزئینات آجری ویژهای روشون کار شده به سبک اذری نزدیک هستن.

رهنمای سفر به مراغه

شهر مراغه یه شهر زیبا و بسیار دیدنی با جاذبه‌های فراوانه، این رو ما به بینندگان گفتیم و بهش اشاره کردیم و مشخصات رو گفیتم و گفتیم که سفر ارزان هم میتونن تجربه بکنن یه جورایی. حالا ببینیم جاذبه‌های گردشگریش چیه؟ یعنی اگر مسافرا طبیعت گردند، به محیط زیست علاقه دارند، میخوان برن تو طبیعت و از آن بهره ببرند کجاها برن؟ شهر مراغه از نظر طبیعت خیلی غنی هست. شهریه که به اصطلاح ما آثار فسیلی چند میلیون ساله در سطح آن داریم. مسافرا میتونن از آب‌های معدنی سالسو، گره قالچه و شولسو استفاده کنن. از روستاهای اطراف شهر مراغه، از باغات شهر مراغه، از دره‌هایی که به صورت فضای سبز گسترده هستن، از آب‌ها و چشمه‌هایی که دارند می‌تونن گردشگرها بیان و استفاده کنن.

روستاهای هدف گردشگری تون اسمهاشون رو میگید؟

یار شهری، قشلاق، سمت شمال مراغه. این‌ها گل‌های کتیرا هستن یا گون؟ همون عسل گونی که چندین بار توی برنامه بهشون اشاره کردیم دقیقا از همین شهد گل‌ها هست که تقریبا صورتی رنگ و خیلی زیبا هستن. وقتی شما به طبیعت میاین و کنار طبیعت قرار می‌گیرین و محیط زیست، خوبه به اطرافتون نگاه کنین. این تجربه‌ای از منه که با جندین نفر از دوستان توی سفر داشتم به هر حال باعث شده گل و گیاهان رو بهتر بشناسم مثلا این گل‌های آویشن هستن که خود آویشن یک آنتی بیوتیکه و برای سرماخوردگی فوق العاده خوبه.

 

الان کجاییم؟

اینجا سه راهی ارشد چمن، یک طرفش میره به طرف کندوان یا اسکو  و یک طرف دیگش میره طرف سهند. قسمت شمالی کوه سهند. این برف‌ها فکرکنم بمونه. نه این برف‌ها امسال زود آب شدند. ولی سال قبل حدود 20 مرداد اومدیم، اینجا به زور میتونستیم با ماشین رد شیم. ولی امسال بارندگی کمه. الان 15 تیر ماهه که ما اینجا هستیم. هوا یه کمی سرده. الان بریم پایین سردتر هم میشه. برف‌ها رو دیدیم. ذوق زده و شوق زده شدیم. گفتیم بیایم اینجا. آقا رضا هم صاف اومد توی برف‌ها.

راه‌های سفر به مراغه

مسافرانی که قصد عزیمت به شهر مراغه رو دارن، میتونن از طریق بزرگراه پیامبر اعظم از سمت شرق مراغه وارد اون بشن با خودروهای شخصی خودشون یا کسایی که میخان از طریق ریلی بیان از قطار استفاده کنن یا با هواپیما بیان چون به زودی فرودگاه شهرستان مراغه افتتاح خواهد شد و میتونن استفاده کنن. همچنین کسایی که با اتوبوس میخان تشریف بیارن مراغه، میتونن از ترمینال جدیدی که شهرداری جدیدا راه اندازی کرده که این ترمینال یه ترمینال مدرن و جدیده که دومین ترمینال استان آذربایجان شرقی و تبریز هستش. زمین حدود 4 هکتار و و با زیربنای 4 هزار مترمربع احداث شده میتونن استفاده کنن. سوغات مراغه، خشکبار مراغه هست مثل خشکبار میوه‌های آلوچه، زردآلو. و باسلوق. صابون مراغه جز صنایع اصلی هستنش، جز سنتی‌ترین صابون‌ها هست که میشه از مراغه به عنوان سوغاتی ببرین. 
صنایع دستی فرش هست. فرش دستباف مراغه که خودش دارای برند است.

هنر معرق روی سنگ

سلام عرض میکنم خدمت بینندگان. من همیدا زنبوری هستم. اولین مبتکر هنر معرق روی سنگ ایران. یعنی هیچ جای ایران معرق روی سنگ رو نداریم؟ نه این هنر رو نداریم. ایران یا جهان؟ فکر کنم جهان، چون این هنر کاملا یه کار ذوقی بوده. از ترکیب دوتا تخصصه. با سلام. سولماز عالمی پروین هستم صنعت‌گر معرق اینجا. توی این کار، بعد از اینکه سنگ‌ها خورد شد و وارد کارگاه شد، ابتدا طرح‌هایی که تیم طراحان طراحی میکنن روی بیس‌های مختلف که ممکنه چینی، سفال و یا بیست‌های متفاوت دیگه‌ای باشه، نصب میشن بعد چسب سنگ رو داریم که روی طرح‌ها زده میشه. بعد چیدمان سنگ رو داریم که ممکنه این سنگ‌ها مجسمه سازی بشن و یا خیلی به حالت معمولی یعنی چیدمان معمولی کنار همدیگه داشته باشیم. از ابزار این کار چسب سنگ، فیکساتور، نوک مداد فشاری، میتونیم از پنس هم استفاده کنیم ولی چون سنگینه و هر صنعت‌گری نمیتونه دستش بگیره مداد فشاری رو انتخاب کردیم که هم به جهت اینکه واکنش کمتری با چسب سنگ میده و اون موقعی که واکنش نشون میده می‌تونیم بشکنیم و بندازیمش دور، از مداد فشاری استفاده می کنیم.  بعد از  اینکه کارها تکمیل شد، فیکساتور میخوره در نهایت یک فیکساتور نهایی دیگه میخوره که سنگ‌ها جابجایی نداشته باشن . طی حمل و نقل و داخل بسته بندی میرن ریزش نداشته باشن و کلا کیفیت خودشون رو از دست ندن.

تمامی طرح‌ها توسط گروه طراحان کشیده میشه. ما دستشون رو باز گذاشتیم. میتونن بر اساس رنگ یا سنگ انتخاب بکنن. ولی چیزی که اینجا خیلی تعیین کننده هست توی انتخاب سنگ‌های ما، سنگ‌های هم راستا و سنگهای گرانشی هستن که اجازه نمیدن که ما از سنگ های مختلفی استفاده بکنیم. من از تمام هموطنان و بینندگان محترم برنامه دعوت میکنم که حتما از شهر مراغه دیدن کنن بیان ما در خدمتشون هستیم و از جاذبه‌های جغرافیایی شهر مراغه دیدن کنن.

آقای شهردار، شما آذری هستین؟

 زبان اصلیم هم آذری است. خب به زبان آذری دعوت کنید: من عزیز هموطن نم نن و همچنین بینندگان محترم برنامه دعوتگریم که مراغن جرسنر بازدید السنر. عزیز و محترم گردشگرلدن جای جای ایران دعوتگریم که جللر مراغه . مراغه چخ لو از آثار تاریخی سه وارده و چوخلو از نظر موقعیت جغرافیایی و طبیعی مستعد و غنی میشه. حتما تشریف اسنر. گردن دلاخ. اینکه میگن «بر لب جوی نشن و گذر عمر ببین» یک واقعیته. زیبایی که من اینجا الان دارم تجربه میکنم نمیدونم برای شما اتفاق افتاده یا نه، اونم کنار صوفی چای در مراغه. که داریم لذت میبریم و امیدواریم شما در سفری که یکی از مقاصد سفرتون همین شهر زیبای مراغه باشه در استان آذربایجان شرقی. قراره یکی دو هفته از زیبایی های این شهر بگیم. 

راهنمای سفر به مراغه - قسمت دوم